Laat je inspireren door deze verhalen

Inkomsten voor inwoners in Hartagyugh
Voor ieder gezin een doos vol kuikens

Veel werk van Stichting Deel Je Talenten vindt plaats in Hartagyugh, een dorp in het noordwesten van Armenië. In het dorpje wonen 450 gezinnen (1402 inwoners), waarvan 123 gezinnen erg arm zijn. 

In 1988 werd Hartagyugh getroffen door een aardbeving met een kracht van 9 op de schaal van Richter. De meeste inwoners werden dakloos. En ondergebracht in tijdelijke noodopvang, veelal containers. Al bijna 35 jaar na de ramp wonen nog steeds veel bewoners in deze containers met nauwelijks inkomen. In het dorp zijn diverse project gestart. Een daarvan is op verzoek van de lokale burgemeester. Ashot vroeg geld om broedmachines te kunnen aanschaffen. Dankzij een donatie uit Amerika zijn er 7 machines gekocht die ieder 152 eieren kunnen uitbroeden. Uit Nederland kwam een donatie voor eieren die van goede kwaliteit zijn. Er zijn 2000 van deze goede broedeieren aangeschaft. En toen begon het broeden! Inmiddels is de eerste lichting kuikens uit de broedmachines gekropen. Aan elk gezin werden 50 kuikens uitgereikt, die als ze groot geworden zijn, zelf weer eieren kunnen leggen. De eieren, een aantal kippen of hanen worden op de markt verkocht. De hanen kunnen worden gegeten. En zo kunnen de inwoners van Hartagyugh dankzij de broedmachines hun bestaan verder opbouwen en verbeteren.
Wat wij doen: Projecten

De familie Sargsyan bouwt bestaan op met melkvee*
Meer koeien betekent meer melk, meer kaas, meer inkomen

Tot voor kort had de familie Sargsyan nauwelijks inkomen. De vader van het gezien, Hayk, is al jaren slecht ter been. Uit het weiden in de bergen van koeien van inwoners uit het dorp, krijgt hij te weinig inkomen. Onderdeel van het gezin zijn ook twee schoondochters. Zij zijn beide weduwe en hebben ieder twee kinderen. Recent heeft de familie van de stichting Deel Je Talenten 1 koe, 20 kippen en 5 schapen gehad. Nairi, de moeder van het gezin, zorgde al voor koeien uit het dorp in hun oude stal achter het huis. Samen met Sargsyan heeft ze besloten zich helemaal toe te leggen op rundvee. 
 De kippen en schapen worden verkocht. Van het geld heeft ze drie nieuwe koeien erbij gekocht en 5 kalveren. Ze passen nog net in de stal. Van de melk wordt kaas gemaakt en zowel de melk als kaas levert voldoende op in het dagelijkse levensonderhoud te kunnen voorzien en zelfs genoeg om te kunnen sparen. De familie is van plan om met het gespaarde geld de oude stal te vervangen door een nieuwe grotere stal. Ze gaan deze stal zelf bouwen. Zodat er plek is voor meer koeien, die meer melk leveren, meer kaas en meer inkomen.
*) Vanwege privacy-redenen zijn de namen van personen in het tweede verhaal gefingeerd.

Zaruhi wil anderen in haar land helpen
Doordat Harrie in mij geloofde, kan ik nu echt verschil maken

Zaruhi sprankelt als ze zegt dat ze helemaal op de goede plek zit. Ze runt haar eigen kwekerij onder de naam Metis Garden, vernoemd naar haar moeder die haar ondersteunde om stappen te zetten. Binnen het bedrijf worden in een kas zaden veredelt en bloemen, kruiden en vaste planten gekweekt. Veel Armeense families hebben wel een tuintje voor verbouw van eigen groente maar de kwaliteit van de grond en de gewassen is zo slecht dat maar een klein gedeelte opkomt. Met de jonge planten van Zaruhi, wordt de opbrengst veel groter. Ook kan ze in haar bedrijf mensen werk bieden. Ze stimuleert vrouwen om bij haar te komen werken, zodat ze hun eigen inkomen kunnen verdienen. Dit is niet vanzelfsprekend in Armenië, waar vrouwen voornamelijk wordt bijgebracht om kinderen te krijgen en het huishouden te verzorgen. Daarmee is zij ook een rolmodel en voorvechtster voor vrouwen in Armenië om zich te ontwikkelen. ‘Ze zien mij hier op de tractor rijden’, zegt Zaruhi lachend, ‘dat is voor vrouwen hier niet gebruikelijk. Toch zien ze zo dat het anders kan.’ 

Dat Zaruhi nu haar eigen kwekerij heeft was helemaal niet vanzelfsprekend. Afkomstig uit een bergzaam gebied in Noord-Armenië, dicht tegen de Turkse grens, kende ze al vroeg armoede. In een gezin met 4 kinderen waar een tekort was aan alles, was geen geld om te gaan studeren. Ze wilde dan ook eerst reisgids worden. Ze had echter hele goede schoolresultaten dus haar leraren stimuleerde haar om te gaan studeren. Ze kreeg een studie aangereikt die gesubsidieerd werd door de overheid, door een tekort een studenten. Wat we hier zeg maar een kansrijk beroep noemen. Mede gesteund door haar moeder, begon ze aan de universiteit van Jerevan aan een studie argriculture (landbouw). Een grote stap vanuit de bergen naar een drukke stad. Het bleek een boekenstudie wat ze aanvankelijk niet leuk vond. Totdat er een docent kwam uit de praktijk. ‘Iemand die elke dag college gaf met de aarde onder zijn nagels’, zegt Zaruhi lachend. ‘Hij liet mij zien hoe mooi het vak is in de praktijk, als je de natuur ziet werken en alles ziet groeien.’ Ze maakt haar studie af en gaat als agronomist aan het werk. Het blijft echter knagen bij Zaruhi. Dan ontmoet ze in 2018 Harrie Boerhof, die een eigen kwekerij heeft in Drenthe, op een landbouwproject in Hartagyugh. Ze delen dezelfde passie, ideeën en enthousiasme voor de ontwikkeling van landbouw in Armenië. Van helemaal niets komen tot ontwikkeling. Er ontstaat een mooie wisselwerking. Harrie coacht Zaruhi op het gebied van kennis over cultivatie en ondernemerschap. 
Zaruhi leert Harrie veel over Armenië. Met hulp van stichting Deel Je Talenten loopt ze stage in Nederland. En ziet ze het werk van Harrie op zijn kwekerij en bij vele anderen in Nederland in de praktijk. ‘Ongelooflijk wat veel kennis en ervaring die man heeft’, zegt ze bewonderend. ‘Ik heb veel van hem geleerd.’ Een cruciale rol speelt Harrie als hij haar in 2018 uitdaagt om een businessplan te schrijven voor een eigen bedrijf. ‘Doe het gewoon’, zegt hij, ‘just try’. Dat is iets wat ze van huis uit niet geleerd heeft. Zaruhi schrijft haar plan, ontvangt een microkrediet om te beginnen en gaat met mensen van Deel Je Talenten op zoek naar een geschikt stuk land. Dit vindt ze in Aghavnatun, 30 km van Jerevan. Ze gaat de vele uitdagingen in Armenië aan. Goede medewerkers vinden, goede grondstoffen voor het bedrijf, elektriciteit en gas komt nog steeds uit Rusland en is duur, een afzetmarkt zoeken, wat met onstabiele landsgrenzen moeilijk is. Naast haar kennis en kunde komen haar eigenschappen ambitie, aanpakken, niet stil blijven bij onrecht, in actie komen, dingen willen verbeteren goed van pas. Het bedrijf komt van de grond en floreert. Inmiddels heeft Zaruhi een voortrekkersrol in de regio. ‘I want to speak and show,’ zegt ze in vloeiend Engels. ‘Mensen en met name vrouwen enthousiasmeren om een landbouwproduct te maken, leven uit de natuur, zodat mensen een bestaan kunnen opbouwen. En zo hun levensomstandigheden kunnen verbeteren.’ Ze gaat enthousiast verder: ‘Het programma van stichting Deel Je Talenten, helpt mensen en daarmee ook het land op weg. Jonge mensen worden bijgestaan zich te ontwikkelen als specialist en vormen van moderne landbouw te leren. Er zijn veel talenten in Armenië die steun kunnen gebruiken om te gaan starten. Zo krijgt Armenië professionele boeren die met duidelijke doelen aan de slag zijn.’